Kompresör Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar

Kompresör Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar

1) Kapasitenin Doğru Seçilmesi

İhtiyaç kadar kapasitenin belirlenmesi çok büyük önem arz etmektedir.Basınçlı hava ile çalışan aletlerin bazılarının küçük tüketimlerle sürekli çalıştığı görülürken, bir kısmının düzensiz aralıklarla büyük tüketimlerle çalıştığı görülecektir. Bu nedenle, toplam basınçlı hava ihtiyacı her bir aletin maksimum tüketimlerinin toplamı olmamalı; ortalama tüketimlerinin bileşkesi olmalıdır. Ortalama tüketimin belirlenmesi için ise yük faktörü kullanılmalıdır. Gerçek maksimum hava tüketiminin, sürekli tam yükte çalışma anındaki tüketime bölünmesi ile bulunacak oran yük faktörü olarak adlandırılır. Pnömatik cihazlar genellikle belli aralıklarla kullanılır ve çoğunlukla tam yükte kullanılmazlar. Gerçek hava tüketimleri de bu nedenle kataloglarında verilen maksimum tüketimlerinden azdır Belli bir çalışma süresi içinde cihazın kullanılma oranını gösteren kullanım faktörü de toplam tüketim hesabında dikkate alınmalıdır.. Basınçlı hava tüketen her bir cihaz için yük ve kullanım faktörleri hesaplandıktan sonra, aşağıdaki formül ile toplam hava ihtiyacı belirlenebilir. Top.İht.= Alet Sayısı x Tam Yükte Birim Tüketim x Kullanım Faktörü x Yük Faktörü Bu yolla hesaplanan toplam hava ihtiyacına, aletlerin aşınması ile oluşacak yaklaşık %5 tüketim artışı, %10 kadar kaçaklar ve gelecekte olası artışlar da eklenmelidir. Kompresörler kapasitesi değerlendirilirken önemle dikkat edilmesi gereken bir konu da verilen kapasitelerin hangi şartlarda olduğudur. Serbest hava verimi (m?), Standart hacim (Sm?), Emiş hacmi (Im?) veya Normal hacim (Nm?) şeklinde verilebilecek kapasiteler karşılaştırıldığında oluşan fark %14 düzeyine varabilmektedir.

2) Çalışma Basıncının Doğru Seçilmesi

İhtiyaçtan daha yüksek çalışma basıncına sahip bir kompresörün satın alınması enerji maliyetinin yükselmesine neden olur. İhtiyaç duyulan çalışma basıncı ve bunu sağlayacak kompresörün seçimi için iki faktörün belirlenmesi gerekir. Kullanım noktasında gerekli basınç ve hava hatlarında oluşacak basınç kaybı. Kullanım noktasındaki basıncı,havalı aletlerin tüketeceği hava miktarı ve ihtiyaç duyulan basıncı belirtirler. Burada dikkat edilmesi gereken konu, havalı aletin belirtilen gücü ancak belli bir basınçta sağlayabileceğidir. Daha düşük basınç, aletin vereceği gücü azaltırken; daha yüksek basınç ise hava tüketimini ve aletin aşırı yüklenmesi riskini arttıracaktır.Hava hatlarında kullanılan boru kesiti ve hat üzerinde yer alan filtre, şartlandırıcı ve su ayırıcılar gibi donanımlar basınç kaybına neden olmaktadır. Bu nedenle, kompresör seçimi sırasında çalışma basıncı belirlenirken söz konusu kayıplar mutlaka göz önüne alınmalıdır.

3) Vida Devrinin Belirlenmesi

Vida grubunun düşük devirli olması kompresörün hararetsiz çalışmasını, sessiz ve uzun ömürlü olmasını sağlar. İdeal devir 3.000 rpm’dir. Bu devrin altında olması avantaj sağlarken bu değerin % 25 ve daha üzerine çıkması durumunda arızalar kaçınılmaz hale gelir.

4) Basınçlı Havanın Kalitesinin Belirlenmesi

Basınçlı hava kalitesini belirleyen unsurlar havadaki yağ, nem ve toz yada partikül miktarıdır.Hava kalite sınıflaması ISO 8573 normunda tanımlanmıştır.

5) Ana Motorun Doğru Olarak Belirlenmesi

Ana motor vida grubunu tahrik etmek için kullanılır.Belirtilen kapasitenin üzerinden daha büyük motor kullanılarak, daha yüksek enerji maliyetleriyle katalogdaki değerlere ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu da işletmenin basınçlı hava maliyetlerini % 15-20 oranında arttırmaktadır.

6) Tahrik Sisteminin Doğru Seçilmesi

Kompresörlerde vidayı tahrik etmek için iki yöntem kullanılır:Kayış-kasnak ve akuple sistemdir. Her iki yöntemin de kullanım yerine ve amacına uygun olarak üstünlükleri vardır. Çoklu kayışlı veya Direct Drive tahrikli kompresörler maksimum verimlilikte çalışacaktır.

7) Satış Sonrası Hizmetlerinin Yeterliliğinin Belirlenmesi

En yakın servis noktası, kompresörün bakım periyodu, yedek parça fiyatları, vida revizyon saati ve fiyatı gibi kriterlerin öğrenilmesi satış sonrası hizmetler ve ekonomik ömür açısından büyük önem arz etmektedir.

8) Diğer Hususlar

a)Basınçlı hava kullanım noktalarının doğru olarak belirlenmesi. b)İşletmedeki basınçlı hava kullanımındaki değişmelerin doğru tespit edilmesi. c)Basınçlı hava tesisatının yayıldığı alanın doğru tespit edilmesi. d)Gelecekte olası basınçlı hava kullanımındaki artışın doğru ve gerçekçi olarak belirlenmesi. e)Ortam şartlarının doğru tespit edilmesi. f)Sürekli-süreksiz kullanılan cihazların kapasitelerinin doğru tespit edilmesi. g)Soğutma kompresörleri için;soğutma suyunun bulunabilirliği,soğutma suyunun kalitesi ve maliyeti doğru tespit edilmelidir. h)Garanti şartlarının doğru tespit edilmesi. ı)Kalite belgelerine sahip olma durumunun doğru olarak tespit edilmesi. i)Satın alınacak cihaza ait başkalarınca yapılan olumlu veya olumsuz değerlendirmeler doğru şekilde incelenmeli ve araştırılmalıdır.