Kompresör nedir? Ne yapıyor
Atmosferik havayı yay gibi sıkıştırarak basınçlı hava üreten makinelere "kompresör" denir. Mekanik enerjiyi pnömatik enerjiye çevirir. Endüstriyel uygulamalarda, kompresörler dönme hareketini bir elektrik motorundan alırlar. İş makinelerinde, otomobillerde, deniz araçlarında ve mobil sistemlerde benzinli veya dizel motorlar tarafından kullanılır.Kompresör tanım gereği gazları ve havayı daha yüksek basınçlara sıkıştıran motorlu bir makinedir. Daha farklı bir şekilde tanımlayacak olursak atmosferden elde edilen havayı sıkıştırarak basıncını arttıran bir alettir. Kompresör pnömatik çalışma sistemiyle ve basınçlı havanın gerekli olduğu ortamlarda hava desteği sağlamak amacı ile çalışan motorlu makinedir. Vidalı hava kompresörleri deplasmanlı yani pozitif yer değiştirmeli kompresörlerdir. Kullanılan en yaygın kompresör vidalı hava kompresörüdür. Yapısı itibariyle tek kademeli, helisel ve spiral lobları ve yivleri olan bir çift rotordan oluşur, aynı zamanda yağ enjeksiyonludur. Kapalı bir gövde bulunduran bu kompresörler, bu gövde içerisinde dönerek havayı sıkıştırmaya yarayan bir çift rotor vardır. Emme veya çıkış valfleri bulunmaz. Önemli olan durum vida rotorları ve rotorlar ile vida gövdesi arasındaki açıklıkları kapatmak için vida içine püskürtülen yağ sayesinde soğutulur. Böyle bir uygulamanın sonunda yapı içerisindeki parçaların çalışma sıcaklığının yüksek sıcaklıklara çıkmasını engeller. Görüldüğü üzere yapımının basit olduğu vidalı hava kompresörlerinin ve aşınan parçaların azlığı, bakımının ve çalıştırılmasının kolay olması, bütünüyle dizayn edilmesinin kolay olduğunu gösteriyor. Vidalı kompresörleri su soğutmalı ve hava soğutmalı, yağsız veya yağ enjeksiyonlu, iki kademeli veya tek kademeli olarak üretilebilirler. Kapasite ve basınç olarak çeşitli bir aralığa sahiptirler.
Motorun yaptığı hareket kompresörde negatif bir basınç (vakum) oluşturur. Bir filtreden emilen hava, kompresörde küçük bir hacimde tutulur ve belirli oranlarda sıkıştırılır. Basınç, sıkıştırma oranına bağlı olarak artar. Kompresörlerin verimli çalışabilmesi için giriş havasının temiz ve soğuk olmasına özen gösterilmelidir. Giriş havası yağmurla temas etmemelidir. Emme filtreleri sık sık temizlenmeli ve zamanında değiştirilmelidir.
Kompresörün çalışma prensibi
Kompresörlerin çalışma prensibi tipine göre değişmektedir. Genellikle sıkıştırma prensibine göre çalışan kompresörler, havanın belirli oranlarda sıkıştırılmasını sağlar. Sıkıştırma oranına bağlı olarak havanın basınç değeri artar.
Sıkıştırma prensibine göre çalışan kompresörler, endüstriyel sistemlerde basınçlı hava elde etmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Tüm küçük veya büyük şirketler bu prensibe göre çalışan en az bir kompresöre sahiptir.
